NA PODSTAWIE CZTERECH FRAGMENTÓW Z II i IV ROZDZIAŁU!
1. Jaką pewną informację o adresatce listu można ustalić na podstawie pierwszego fragmentu?Adresatka listu zna Serbię i Pawiak, jednakże nie zna obozu w Oświęcimiu.
2. Na podstawie pierwszego fragmentu opisz rodzaj i funkcjonowanie obozów w:
a) Oświęcimiu
b) Brzezince
a) Duże zagęszczenie murowanych budynków, otoczonych podwójnym drutem kolczastym. brukowane chodniki i anemiczne drzewka rosnące w obozie. Więźniowie uważają, że już dużo w życiu przeżyli, są tzw. "starymi numerami", chodząc w uprasowanych ciuchach oraz korzystają z łaźni z gorącą wodą.
b) Zamiast brukowanych dróg ą błotniste chodniki i drewniane końskie baraki. Nie ma tam łaźni, lecz są cztery krematoria.
3. Jakich informacji o więźniach dostarcza trzeci fragment?
Więźniowie chodzą w ubraniach więziennych tzw. "pasiakach", gromadząc się najczęściej pod blokami, w których przebywały kobiety. Pod blokiem nr. 10, gdzie były traktowane jako króliki doświadczalne, oraz pod Puffem. Ich zachowanie wynika z silnego odczuwania potrzeb fizjologicznych.
4. Z pierwszego, drugiego i trzeciego fragmentu wypisz cytaty, które potwierdzą słuszność przedstawionych tez:
a) Więźniowie mieli pewną (choć ograniczoną) swobodę poruszania się po obozie: "Po dróżce brzozowej przechadzamy się wieczorem [...]"
b) Więźniowie Oświęcimia z wyższością traktowali więźniów Brzezinki:
"[...] mają oni w wielkiej pogardzie i politowaniu nas ludzi z Birkenau[...["
c) Zdolność do wieloletniego trwania w obozie stanowiła źródło wewnętrznej dumy:
"[...] byli po kilka lat w obozie [...]"
d) Najlepszym strażnikiem więźnia był drugi więzień:
"[...] każda twoja rozmowa jest podsłuchiwana, skomentowana, doniesiona, gdzie należy."
e) Wśród więźniów panowało przekonanie, że nikt komu udaje się żyć w obozie nie jet dobry, prawy, uczciwy:
" Tu jeden o drugim wie wszystko: kiedy był muzułmanem, co i od kogo zorganizowałm kogo zadusił i kogo zakapował, i każdy uśmiecha się drwiąco, gdy chwalisz drugiego."
5. W drugim fragmencie pojawia się określenie "muzułman", opisz cechy więźnia określanego tym mianem.
Nie mają woli przetrwania, są gotowi na śmierć, zrezygnowani i obojętni.
6. Napisz, co upodabnia do siebie, a co różni więźniów określanych mianami "człowiek zlagrowany" i "muzułman":
a)podobieństwo
b)różnica
a) Degradacja wartości moralnych
b) Stosunek do życia
7. Na podstawie całego opowiadania wypisz pięć prawd o obozowej rzeczywistości i pięć przejawów działalności propagandowej służącej ukryciu tej prawdy przed światem:
PIĘĆ OBOZOWYCH PRAWD:
- Zniewolenie
- Głód
- Eksperymenty
- Choroby
- Masowe mordowanie ludzi
PIĘĆ PRZEJAWÓW DZIAŁALNOŚCI PROPAGANDOWEJ:
- Koncerty muzyczne
- Puff
- Biblioteka
- Ślub Hiszpana i Francuzki
- Estetyczne otoczenie
8. Który z tych czterech fragmentów opowiadania wzbudził zapewne opór krytyków Borowskiego, zarzucających m tendencyjne przedstawianie więźniów w złym świetle. Uzasadnij, swój wybór.
Z pewnością opór wśród krytyków Borowskiego, wzbudził drugi fragment opowiadania, ponieważ przedstawia on więźniów jako zdeprawowanych i zdehumanizowanych.
9. Na podstawie czwartego fragmentu wypisz dwa obowiązki, jakie zdaniem autora spadną na tych, którzy przetrwają obozowy koszmar:
- Obnarzyć prawdę o obozach
-Wyjaśnić motywy postępowania więźniów
- Bronić tych, którzy nie przeżyli.
NA PODSTAWIE FRAGMENTÓW Z VII ROZDZIAŁU
1. Napisz kim jest narrator, zwróć uwagę na formy czasowników, jak mówi.
Narrator jest więźniem zlagrowanym, wypowiadającym się w dwóch formach narracyjnych zarówno w 1 os. lp. „lubiłem” jak i w 1 os. lm „pracujemy”. Za pomocą tej drugiej formy utożsamia się ze wszystkimi więźniami obozu, podkreślając tym samym wspólnotę ich losu.Ponadto w swojej wypowiedzi odwołuje się do czasów przeszłych , czego dowodzi pytanie: „Pamiętasz, jak lubiłem Platona?”. Sposób w jaki wypowiada się narrator określamy mianem narracji personalnej.
2. Wyjaśnij, jaki gatunek literacki przypomina wypowiedź narratora. Uzasadnij, swoje wyjaśnienie.
Wypowiedź narratora stanowi esej, ponieważ autor przedstawia swoje subiektywne odczucia oraz refleksje na temat niewolnictwa, posługując się przy tym ironią. Ponadto stosuje dygresje oraz wykorzystuje znajomość historyczną i filozoficzną np. odwołując się do czasów średniowiecza lub przytaczając filozofię Platona.
3. Przeczytaj uważnie pierwszy akapit i napisz, jaki obraz przedstawia. Wypisz środki stylistyczne i wskaż ich funkcje.
W pierwszym akapicie autor porównuje obóz koncentracyjny do średniowiecznej wizji końca świata. Poprzez opis rozpadającego się baraku, w którym na niewielkiej powierzchni gnieździ się masa ludzi, ukazuje ogrom cierpienia, gdzie każdy dzień obozowego życia był „wstrętniejszy niż średniowieczne obrazy sądów ostatecznych”. Dzięki zastosowaniu narracji behawiorystycznej autor podkreśla instrumentalny sposób traktowania więźniów oraz ich wyzysk. Ciało ludzkie stanowi w obozie zbędną część człowieka z powodu "miejsca, które musi zajmować", aczkolwiek jest też przydatne np. do tatuowania numerów, jego utrzymane nie wymagało wielkiego wysiłku, wystarczyła niewielka dawka jedzenia i snu. Człowiek nie miał prawa do posiadania czegokolwiek w obozie, bo "ani ten kawałek miejsca, ani koszula, ani łopata nie jest twoja”. To wszystko ukazuje ekonomię faszyzmu, gdzie każdy człowiek był wykorzystywany w 100% zarówno za życia jak i po śmierci.
Autor w podanym fragmencie posługuje się głównie wyliczeniami, paralelizmami składniowymi oraz ironią, która ma na celu podkreślenie dramatu więźniów, traktowanych, jako surowce, paradoksalnie w pełni niewykorzystywane, co świadczy o całkowitej pogardzie dla śmierci człowieka, którego prochy posłużą jedynie do „osuszenia stawów”. Inne środki stylistyczne takie jka metafory „tysiące ludzi zawisłoby w powietrzu” i epitety : „olbrzymie budowle, niebotyczne pomniki” służą uplastycznieniu obrazu i pobudzeniu wyobraźni.
4. Wyjaśnij zasadę przywołania kultury antycznej.
Autor w swoich przemyśleniach odwołuje się do kultury antycznej, którą zestawił na zasadzie podobieństwa z obozami koncentracyjnymi. Już w starożytności niewolnicy, byli zmuszani do przymusowej pracy tak samo jak więźniowie obozów, a na fundamencie ich ciężkiej pracy powstawały nowe osiągnięcia cywilizacyjne np. piramidy. Zarówno więźniowie obozów jak i niewolnicy ulegali uprzedmiotowieniu. Ich ciężka praca nie została wynagrodzona. Nikt nie zna imion starożytnych niewolników, byli oni tylko tanią siłą roboczą. Autor zauważa pewną powtarzalność historii w momencie, gdy „zwyciężą Niemcy”, nikt nie będzie pamiętać o ofierze złożonej z więźniów na rzecz nowej cywilizacji, bo „historia to nie fakty, to tylko wersja zwycięzców./W świecie manipulacji i nieświadomych, podatnych na to jeńców.” - Kamil "Zeus" Rutkowski.
5. Wyjaśnij, kim jest Platon, jakie są jego zasługi dla rozwoju myśli europejskiej, jakie znaczenie mają pozostałe imiona: Cyceron, Demostenes, Scypion.
Platon był jednym z najwybitniejszych greckich filozofów, twórcą systemu filozoficznego zwanego obecnie idealizmem platońskim. Według tego starożytnego myśliciela, idealnym państwem powinni rządzić najmądrzejsi, czyli filozofowie. Według niego świat został zbudowany przez Demiurga, który wzorował się na ideach, co powoduje pewne zbliżanie się rzeczy materialnych do doskonałości. Borowski zauważa różnice, które nie pokrywają się z filozofią ulubionego niegdyś Platona, „bo w rzeczach ziemskich nie odbija się ideał, ale leży ciężka, krwawa praca człowieka”. To nie demiurg był budowniczym świata, a niewolnicy, których wkładu nie zauważał Platon przypisując wszystkie zasługi filozofom. Dobro, piękno i prawda, te wartości stanowiące fundament idealnego państwa tracą swoja wartość, bo "Nie ma piękna, jeśli w nim leży krzywda człowieka. Nie ma prawdy, która tę krzywdę pomija. Nie ma dobra, które na nią pozwala." Historia świata jest historią przemocy i cierpienia, która przyznaje rację tylko zwycięzcom, pokonanych oddając w zapomnienie. Każdy zna dzieje niezasłużonego Demostenesa, czy Cycera oraz zbrodniarza Scypiona, a nikt nie pamięta o tysiącach niewolników, którzy budowali imperium cezarów. Imiona te zostały przywołane w celu potwierdzenia słuszności tezy, iż historia przesiąknięta jest "zbrodniami, podstępem i łupiestwem". Znamy wiele kontrowersyjnych postaci ze świata starożytnego, a "imię jedne tylko niewolnika Spartakusa". To samo tyczy się więźniów obozów, którzy zostaną pogrążeni w zapomnieniu, których "Zakrzyczą poeci, adwokaci, filozofowie, księża."
6. Tekst rozpoczyna przywołanie średniowiecznych obrazów sądów ostatecznych. Wyjaśnij, sens tego nawiązania w odniesieniu do całego fragmentu.
Dla wielu więźniów świat kończył się w obozie zagłady, gdzie umierali pozbawienie, jakiejkolwiek godności w momencie, gdy nie nadawali się do dalszej eksploatacji. Ich katastrofę świetnie przedstawiają średniowieczne wizje sądu ostatecznego. Autor jednak zaznacza, że świat masowych mordów różni się od średniowiecza, jest o wiele „wstrętniejszy”. Dawniej potępiani byli jedynie grzesznicy i to na nich po śmierci czekało piekło, rozumiane również jako synonim nieszczęścia. Natomiast w XX wieku karani byli niewinni ludzie, ich piekło stanowiła ziemia, na której znajdowały się obozy koncentracyjne.Ich końcem świata będzie również zwycięstwo Niemców, bo prawda nie wyjdzie nigdy z ukrycia „Zakrzyczą nas poeci, adwokaci, filozofowie, księża. Stworzą piękno, dobro i prawdę. Stworzą religię”. Autor tym porównaniem egzemplifikuje również powtarzalność losów ludzkich.
7. Zredaguj wniosek końcowy. Napisz jak tekst charakteryzuje kultura.
Narrator wyraźnie wskazuje na upadek kultury, a także jej destrukcyjny wpływ na człowieka. Według tekstu na fundamentach naszej cywilizacji leży siła, brutalność i krew, a nie ideały starożytnych klasyków. W wolnym świecie jest dokładnie tak samo jak w obozie, obecne są wielkie mistyfikacje, puste frazesy, za którymi bezmyślnie podąża masa ludzi, która zatraca własną tożsamość oraz pojęcie dobra i zła. Wartości rozmywają się, cierpienie jednych stanowi źródło szczęścia dla drugich. Historia nie jest obiektywna, służy jedynie zwycięzcom dla wyjaśnienia przeszłości.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz