Analiza i interpretacja "Confiteor" Stanisława Przybyszewskiego

Analiza i interpretacja "Confiteor" Stanisława Przybyszewskiego na podstawie pytań:


1.Wypisz z fragmentu określenia artysty, jaka rola została wyznaczona artyście.
W swoim utworze Stanisław Przybyszewski porównuje artystę do "kapłana, pierwszego proroka, maga, mędrca, Pana Panów". Osoba tworząca sztukę jest poza wszelkimi grupami, ponieważ nie jest sługą wobec jakiejś idei, czy społeczeństwa, nie należy ani do narodu, ani do świata. Twórca w żaden sposób nie jest niczym ograniczony, sięga drastycznych, nieodpowiednich tematów przenikających samego Boga. Przybyszewski krytykuje artystów, którzy tworzą dla mas i dla ludu. Zrównał artystę z Bogiem, ustawiając go na straży czystej sztuki, która powinna stronić od pouczeń moralnych. Jego dzieła powinny odtwarzać stan jego duszy.

2. Nie trudno zauważyć, że brzmią w tym fragmencie echa romantycznej koncepcji artysty. Napisz, które z wątków romantycznych Przybyszewski akceptuje, a które odrzuca.
Stanisław Przybyszewski w swoim manifeście odwołuje się do koncepcji artysty -kapłana, proroka, przywódcy narodu oraz artysty, jako kreatora równego Bogu. Akceptuje on i podkreśla indywidualizm, egotyzm oraz niezwykłość artysty. Neguje natomiast koncepcję związaną z powinnościami artysty wobec narodu, ponieważ sztuka nie może pełnić żadnej funkcji dydaktycznej ani rozrywkowej, gdyż sztuka, jako absolut jest odbiciem duszy artysty.

3.Napisz jakie cechy przypisuje sztuce, jaką sztukę poddaje krytyce, wymień określenia dotyczące tej sztuki.
Stanisław Przybyszewski w swoim utworze opisuje sztukę, jako nadzwyczajny twór, będący ponad wszystkim. W swoim utworze m.in. wymienia takie rodzaje sztuki jak: sztuka tendencyjna, pouczająca, rozrywkowa i patriotyczna, ponadto porównuje ją do religii. Autor podkreśla, iż sztuka, która ma cele moralne i społeczne, przestaje być sztuką, a staje się "biblią ubogich" rozumianą, jako dzieło ogólnodostępne. Według Przybyszewskiego tworzenie dla wszystkich oraz oddziaływanie po przez sztukę na społeczeństwo stanowi jej poniżenie oraz zatracenie wartości , przestaje być ona[sztuka], czymś wyjątkowym, a osoba czyniąca w ten sposób nie jest godna miana artysty.

4.Jak można określić styl tekstu, do jakich wzorców stylistycznych nawiązuje?
Utwór Przybyszewskiego stanowi manifest literacki o charakterze wyznania, w którym zawarte zostało hasło "sztuka dla sztuki". Autor wyraża w nim sprzeciw wobec sztuki utylitarnej i tendencyjnej. Sztuka dydaktyczna, moralizatorska, patriotyczna nie jest według niego sztuką. Porównuje sztukę do religii, a artysta jest jej kapłanem, wybrańcem, człowiekiem wolnym, całkowicie niezależnym. Tytuł "Confiteor" oznacza "wyznaje", podkreśla on znaczenie sztuki, sztuka bowiem dla Przybyszewskiego jest wartością najważniejszą. Autor w swoim manifeście wyraźnie nawiązuje do filozofii Schopenhauera oraz Nietzschego, po przez przytoczenie cytatów obcojęzycznych nadaje swojemu utworowi cechy stylu naukowego.

5.Wyjaśnij, zdanie :"Sztuka nie ma żadnego celu, jest celem sama w sobie". Czy można je utożsamić z hasłem "sztuka dla sztuki". Uzasadnij odpowiedź.
"Sztuka nie ma żadnego celu, jest celem sama w sobie". Słowa te oznaczają, iż sztuka powinna być uniwersalna z dala od jakichkolwiek idei politycznych czy też społecznych. Można je utożsamić z hasłem "sztuka dla sztuki", gdyż obie te myśli bazują na przekonaniu pisarzy, że żadna sztuka nie może pełnić funkcji służebnych, powinna być sztuką samą w sobie, czyli wartością samą w sobie, powinna być oryginalna i wymyślna, pełna symboli, które odczyta bez trudu inteligentny człowiek.

Ocena: 5